กลอนสอนธรรม

"จรรยาบรรณ สำคัญ ควรมี"


(กลอนสอนธรรมนี้ ประพันธ์โดย ครูพนัสชัย  อุบลวัตร )

"มารไม่มี บารมีไม่เกิด"

มารไม่มีบารมีดีไม่เกิด

ทำไปเถิดความดีมีมากถม

อย่าใส่ใจคำว่าด่าชื่นชม

เร่งสะสมบารมีดีติดตัว

"นตฺถ พาเล สหายตา" (ความเป็นสหายไม่มีในคนพาล) 

พุทธองค์ทรงตรัสถึงมิตรแท้

บังเกิดแก่คนพาลหามีไม่

จะคบค้าสมาคมกับผู้ใด

ควรใส่ใจก่อนคบหาจะพาที

"ละโทสะ ใจจะสบาย"

ความโกรธเกลียดเคียดแค้นทำแน่นจิต

ให้ชีวิตเศร้าหมองต้องขื่นขม

เก็บความโกรธเคียดแค้นแน่นอกตรม

ทนขื่นขมทำไมไม่ปล่อยวาง

"เหตุดี ผลดี"

หากเหตุดีผลมีดีตามเหตุ

พึงสังเกตต้นเหตุสังเกตผล

มีคู่ครองใช่หาว่ารวยจน

ดูกุศลต้นเหตุสังเกตดีๆ

"เจริญมนต์"

เปล่งวาจาสรรเสริญเจริญมนต์

เกิดกุศลท่องบ่นด้วยมนตรา

กำหนดจิตจดจ่อก่อปัญญา

บุญนำพาวาสนามาจากมนต์

"ลิงทัก รักจริง"

วัดคังคาวมากจริงลิงเจี๊ยกๆ

ปากร้องเรียกคนจ๋าเมตตาฉัน

อาหารน้อยต้องแย่งแบ่งกินกัน

หิวทุกวันเรื่องจริงลิงวิงวอน

"สร้างให้ลูก ปลูกเพื่อชาติ ศาสน์ดำรงค์"

สร้างให้ลูกเพื่อชาติศาสน์ดำรงค์

ใจมั่นคงธำรงศาสนา

ชาติสุดท้ายใจคิดอนิจจา

ทิ้งกายาฝากถิ่นแผ่นดินไทย

จึงบอกกล่าวญาติมิตรด้วยจิตมั่น

ให้รู้กันใจฉันไม่หวั่นไหว

ศาสนาดำรงค์คงชาติไทย

ยืนยงไว้ลูกหลานไทยได้บวชเรียน

"มีโอกาส อย่าประมาทความดี"

อย่าประมาทความดีมีโอกาส

หากพลั้งพลาดโอกาสอาจไม่มี

โอวาทธรรมคำสอนท่านพ่อลี

โอกาสมีความดีมีควรทำ

"หยุดนิ่ง ไม่วิ่งตาม"

หยุดนิ่งๆหากวิ่งยิ่งเหนื่อยหอบ

ทั้งชังชอบวิ่งไปทำไมหนอ

สะสมทรัพย์หาไว้เท่าไรพอ

เกลียดแกล้งต่อทำไปเท่าไรดี

หยุดนิ่งๆตั้งจิตไม่คิดหา

ไม่เหนื่อยล้าดิ้นรนบนศักดิ์ศรี

ให้อภัยด้วยจิตมิตรไมตรี

สมฤดีสุขจิตนิจนิรันดร์

"อภัยเถิด เกิดเพื่อจาก"

พบเพื่อจากทำดีมีต่อกัน

ทั้งเธอฉันสักวันพลันลาจาก

สัจธรรมกำหนดกฎพลัดพราก

กรรมวิบากลิขิตชีวิตเรา

"ข้าวก้นบาตร ขาดศาสน"

ข้าวก้นบาตรสะท้อนย้อนดูจิต

กำหนดคิดครึ่งพุทธศาสนา

สูญสิ้นแล้วคนบุญรุ่นยายตา

จิตนำพาครุ่นคิดพินิจตรอง

"จิตใส ไปนิพพาน"

จิตสุดท้ายก่อนตายใกล้วายชนม์

จิตกุศลแจ่มใสไปสวรรค์

จิตเศร้าหมองวิตกนรกโลกันตร์

ด้วยกรรมนั้นระลึกนึกก่อนตาย

สร้างความดีให้เห็นเป็นอาจิณ

ทำให้ชินเกิดสุขทุกเช้าสาย

จิตเกาะเกี่ยวเกิดสุขทุกข์มลาย

ครั้นคราวตายจิตใสไปนิพพาน

"ค่าความดี มีชั่วนิรันดร์"

มากเงินตรายศถาบรรดาศักดิ์

มากคนรักชมทักด้วยศักดิ์ศรี

มากคุณค่าดีกว่าด้วยความดี

สิ้นชีวีความดีมีนิรันดร์

"ตู้ดัง ตังค์ไม่มี"

เสียงโป๊งๆดังไกลทำใจเศร้า

ยกเขย่าเบาๆให้เศร้าหมอง

รับรู้ได้เศร้าใจได้แต่มอง

จำเป็นต้องช่วยกันหมั่นทำบุญ

"เกิดไม่แน่ แท้คือตาย"

เกิดไม่แก่เจ็บตายก็มีมาก

เกิดแล้วพรากตายลงคงมีถม

เกิดทั้งทีทะนงหลงชื่นชม

ต้องทุกข์ตรมเศร้าใจไม่ทำดี

ด้วยวัฏฏะกำเนิดเกิดยากยิ่ง

ยากจริงๆยากเข็ญเป็นคนนี้

เดรัจฉานเกิดง่ายสบายดี

เศร้าโศกีทำดีไม่ได้เลย

"บุญกรรม ทำแทน"

ด้วยบุญกรรมทำแทนกันได้ไม่

ถึงยกให้เอาไปไม่มีผล

เรื่องบุญกรรมเกี่ยวเกาะเฉพาะตน

หนีไม่พ้นผลกรรมที่ทำไป

ลองหยิกเนื้อตัวเราเผื่อเขาเจ็บ

ลองหยิกเล็บเขาเจ็บมีบ้างไหม

เรื่องบุญกรรมเช่นกันก็ฉันใด

สุขทุกข์ใจเกิดได้ไม่แบ่งกัน

"พูดจริง ยิ่งเจริญ"

อันสัจจะวาจาน่าเลื่อมใส

ชนะใจใครๆได้ทั้งนั้น

หากผิดสัตย์พูดปลดก็หมดกัน

ความเชื่อมั่นหมดไปไม่ใยดี

หากพูดไปว่าให้ไม่คืนคำ

จะยิ่งทำให้หนักเป็นศักดิ์ศรี

หากบอกคืนยื่นให้วันใดมี

สมฤดีได้ใหม่ให้บอกมา

หากบอกทำทำจริงยิ่งเจริญ

คนสรรเสริญไปไกลให้ก้าวหน้า

พูดไม่ทำถูกติฉินโดนนินทา

ไม่ก้าวหน้าน่าเบื่อเหลืออดทน

ด้วยมุสาวาทาเวระมะณี

ศีลข้อนี้หากมีไม่ขัดสน

รักษาไว้เชื่อเถิดเกิดเป็นคน

เทวาดลคนช่วยเหลือเอื้ออารี

"หลงหลอก  บอกเชื่อ"

อย่าชื่นชมนิยมชมว่าดี

เพราะบางทีที่เห็นเป็นเปลือกนอก

กาลเวลาสิ่งที่ทำย้ำเครื่องบอก

ว่าลวงหลอกหรือไม่ได้รู้จริง

สิบปากว่าใช่ว่าเท่าตาเห็น

ทำเช้าเย็นประจำย้ำทุกสิ่ง

ไม่เหนื่อยหน่ายขัดข้องต้องทำจริง

จะรู้ยิ่งความจริงสิ่งภายใน

"ความสุข มีทุกที่"

หากทำดีทุกที่มีโอกาส

จะไม่พลาดความสุขทุกแห่งหน

ทำมากน้อยเรารู้อยู่แก่ตน

เพิ่มกุศลความดีมีแก่ใจ

ด้วยความดีผลมีดีกับเรา

ไม่ซึมเศร้าความคิดจิตแจ่มใส

ทำความดีผลมีอยู่ที่ใจ

ทำครั้งใดสุขใจได้ทุกที

"ฝากไว้  ใช้ยามยาก"

หมั่นทำบุญฝากไว้ใช้ยามยาก

ยามลำบากเบิกใช้ในภพหน้า

อย่าได้หวังคนอื่นยื่นนำพา

เพราะบางคราบางครั้งยังขอเอา

รู้ดังนี้ที่ดีควรมีเก็บ

ยามป่วยเจ็บมีใช้ไม่ขอเขา

ทางที่ดีหากองเป็นของเรา

อย่าหวังเขาหยิบยื่นคนอื่นเลย

"โลภะ ละได้ไม่ทุกข์"

อันโลภะไม่พอก็เกิดทุกข์

หาความสุขไม่มีนี่ตัวฉัน

ทรมานสังขารนานทั้งวัน

ด้วยเหตุนั้นอยากดีมีเงินทอง

หากละได้ไม่ทุกข์คงสุขี

เอาเท่ามีตอนแก่แค่ปากท้อง

มากลาภยศสรรเสริญมากเงินทอง

เห็นวางกองทิ้งไว้ใช่เอาไป

"มองคิด พินิจตาม"

ศิลปะหัตถศิลป์ศิลปินวาด

ผู้ฉลาดบัณฑิตจึงคิดได้

ฝากแง่คิดสืบสายลวดลายไทย

ย้ำเตือนให้อนุชนเป็นคนดี

มองภาพวาดเบื้องหลังผนังโบสถ์

ชี้คุณโทษภาพลักษณ์อักษรสี

บอกเรื่องราวบทกลอนสอนความดี

สวรรค์มีนรกชาดกเอย

"ทุกข์เปรียบ เทียบสุข"

อย่าเปรียบเทียบกับใครให้ใจทุกข์

จงเป็นสุขอย่างเราเอาเท่านั้น

วาสนาเวรกรรมทำต่างกัน

รู้เช่นนั้นจงขยันหมั่นทำดี

หากเปรียบสุขด้วยจิตริษยา

เป็นที่มาความทุกข์ไม่สุขี

มุฑิตากับเขาเรายินดี

สุขเกิดมีรู้ได้ใจปล่อยวาง

"อับเฉา เพราะเราไหม"

พืชขาดน้ำอับเฉาเอามาคิด

เปรียบชีวิตขาดบุญหนุนชีวี

ทำสิ่งใดใจทุกข์สุขไม่มี

ด้วยขาดดีวจีใจกายไม่ทำ

"บาปบุญ คุณก็รู้"

จิตที่ใสเป็นบุญขุ่นเป็นบาป

ทุกคนทราบบาปบุญนะคุณหนอ

สิ่งไหนดีทำเถิดให้เกิดก่อ

ที่บาปพองดเว้นเป็นคนดี

"มุสาวาทา เวรมณี"

พูดแล้วทำตามคำทำตามพูด

เครื่องพิสูจน์ความสัตย์ปฏิบัติจริง

สร้างศรัทธาวาจามากค่ายิ่ง

พูดความจริงไม่มุสาวาจางาม

"จิตพุทธะ"

จิตพุทธะสำนึกตรึกตรองคิด

รู้จักผิดดีชอบตอบตัวได้

กำหนดจิตคิดรู้อยู่กลางใจ

ภาวนาไว้พุทธะจะดีเอง

"บุญพร่อง ต้องหมั่นเติม"

น้ำในโองในไหไม่ตักเติม

ไม่ตักเพิ่มเติมใส่ปล่อยให้พร่อง

เปรียบบุญเก่าเราใช้ไม่เหลียวมอง

สักวันต้องหมดไปไม่เหลือบุญ

ในเรื่องนี้ควรคิดพิจารณา

บุญทำมาวาสนาพาช่วยหนุน

หากวันใดใช้หมดไม่ชดบุญ

หมดต้นทุนกินใช้อย่างไรกัน

"สุขผู้ให้"
สุขใดเล่าไหนเท่าเป็นผู้ให้
  ให้ด้วยใจให้ไปไม่หวังผล
ให้ไปแล้วไม่เจ็บอีกไม่จน

ด้วยกุศลผลบุญที่ทำไป

"ยิ่งให้ ยิ่งได้ ไม่หวง ไม่อด หมดมีใหม่"

หากยิ่งให้ยิ่งได้ไม่มีหมด

ให้ไม่อดหมดมีใหม่มีใช้สอย

ให้เป็นทานให้ไปไม่รอคอย

ผลเกินร้อยได้กลับมาอย่ากังวล

"รอ เลิกดี"

ทำความดีอย่ารอขอมีใจ

โอกาสไหนทำไปไม่สำคัญ

เรื่องฤกษ์งามยามดีมีทุกวัน

ใจมุ่งมั่นทำไว้ในความดี

"อนุสติ"

อนุสติเตือนใจให้ทำดี

โอกาสมีทำไว้ไม่เสียหาย

กตัญญูแม่พ่อก่อนตัวตาย

มาเสียดายคิดได้ให้สายไป

ใครจะรู้ชีวิตคิดกำหนด

เกิดใช้ชดบุญกรรมที่ทำไว้

ถึงเวลาเร็วช้าต้องลาไป

บุญทำไว้ทำได้ให้รีบทำ

พึงระลึกนึกถึงซึ่งความตาย

ทั้งเช้าสายเที่ยงวันยันบ่ายค่ำ

ทุกย่างก้าวกำหนดท่องจดจำ

พึงกระทำน้อมนำแต่กรรมดี

ใช้ชีวิตพึงคิดอย่าประมาท

เกิดพลั้งพลาดหมดโอกาสในชาตินี้

ยังหายใจเร่งทำแต่กรรมดี

โอกาสมีทำได้ให้เร่งทำ

"ลูกเอ๋ย ฟังพ่อ"

สิ่งสำคัญของคนคือความดี

หากไม่มีชีวีไม่มีสุข

จงจดจำคำพ่ออย่าก่อทุกข์

เร่งสร้างสุขทำดีมีติดตัว

"ปัตจัตตัง"

ปัจจัตตังเฉพาะตนมิปนกัน

เห็นรู้นั้นด้วยใจในเจ้าของ

ความรู้สึกนึกรู้อยู่เพียงมอง

แม้กู่ร้องบอกไปไม่เข้าใจ

ปัจจัตตังรู้เห็นเป็นจำเพาะ

หากวิเคราะห์แทนกันปันมิได้

สุขในธรรมกำเนิดเกิดแก่ใคร

แม้แบ่งไปบอกให้ใช้ไม่เป็น

"ปล่อยวาง"

ปล่อยอะไรไหนเล่าเท่าปล่อยวาง

ปล่อยเสียบ้างถือไว้ให้ใจทุกข์

ปล่อยกิเลสจากใจให้เกิดสุข

ปล่อยความทุกข์สุขใจได้ปล่อยวาง

"ความดี มีทุกวัน"

ทำความดีให้ได้ในวันนี้

แล้วพรุ้งนี้ความดีคงมีใหม่

ทำความดีให้ได้ทุกวันไป

ทำดีไว้ความดีมีทุกวัน

"ความดี ไม่มีที่จำกัด"

ทำความดีทำได้ไม่จำกัด

ทำที่วัดที่ไหนได้ทั้งนั้น

ทำบ่อยๆซ้ำๆทำทุกวัน

สิ่งสำคัญใจมั่นหมั่นทำดี

"กรรมฐาน แก้กรรม"

กรรมฐานธรรมแท้แก้จริต

แก้ดวงจิตหลงผิดคิดแก้ไข

แก้กิเลสพ้นทุกข์สุขแก่ใจ

แก้จิตให้รู้ธรรมกรรมภายใน

กรรมฐานแก้กรรมนำชีวิต

แก้สิ่งผิดในจิตคิดผ่องใส

แก้อดีตเวรกรรมที่ทำไป

แก้จิตให้ผ่องใสใจงดงาม

"ประตูสวรรค์ไม่เคยปิด"

ประตูวัดเปิดไว้ไม่เคยปิด

หวังญาติมิตรใจบุญหนุนศาสนา

มาช่วยกันพี่น้องเพื่อนพ้องมา

อย่ารอท่าช้าใยไม่ใยดี

มีเงินน้อยไม่เป็นไรให้ช่วยแรง

ไม่ขันแข็งมีเงินเชิญทางนี้

จุดประสงค์ดำรงคงความดี

จุดหมายมีศาสนาอย่าหมดไป

"อานิสงส์การให้"

ที่บ้านฉันของกินนั้นไม่เคยขาด

ไม่เสียเงินสักบาทจากชายพก

คนโน้นให้คนนี้ให้ใช่โกหก

เป็นเรื่องตลกบ้านฉันอย่างนั้นจริง

บางเวลามองว่าดูติดขัด

ชักอึดอัดคลี่คลายด้วยชายหญิง

อานิสงส์การให้ด้วยใจจริง

บันดาลสิ่งเหลือเชื่อช่วยเหลือเรา

"ปล่อยวาง"

คำชื่นชม นินทาว่ารู้หนอ

รู้แล้วก็วางลงไว้ตรงหน้า

อย่ายินดีกับคำน้อมนำมา

จะนำพาเกิดทุกข์มิสุขเอย

"ดับไฟกิเลส"

ไฟกิเลสในใจให้เร่งดับ

ปล่อยใจจับโลภะละโทสะ

รู้หลงผิดแก้ไขในโมหะ

หากลดละดับได้ใจเบิกบาน

"ทาน ศีล ภาวนา"

หมั่นทำทานสานสร้างบารมี

หมั่นทำดีศีลมีไม่เบียดเบียน

ภาวนาทุกวันจงหมั่นเพียร

หยุดกงเกวียนวนเวียนมุ่งนิพพาน

"ความดี บางที ทำยาก"

ด้วยความดีบางทีก็ทำยาก

ต้องลำบากลุยฝ่าด้วยฟ้าฝน

ต้องเบียดเสียดสวนทางกลางฝูงชน

จำต้องทนเพื่อผลของความดี

"สังขาร ไม่เที่ยง"

สังขารเอ๋ยเอ่ยถึงไม่เที่ยงหนอ

ดำรงต่อคงธาตุมิอาจรู้

ว่ารูปสวยรวยทรัพย์กลับเชิดชู

มิคิดรู้อยู่ธาตุประมาทไป

ยามมีแรงแข็งขันหมั่นทำดี

โอกาสมีสะสมระดมไว้

สังขารเสื่อมทรุดโทรมมาเสียใจ

โอ้ว่าไม่ทำไว้ใช้ยามตาย

"โชคดี ใช่มีดวง"

คนโชคดีใช่ดีเพราะมีดวง

หากผลพวงจากกรรมที่ทำอยู่

ทำความดีผลมีเทวาดู

คอยช่วยอยู่อวยพรให้ได้โชคดี

"วัดสวยเพราะด้วยโยมรวยบุญ"

เหตุวัดสวยเพราะด้วยโยมรวยบุญ

คอยเกื้อหนุนค้ำจุนศาสนา

หมั่นเข้าวัดทำบุญไม่เฉยชา

ช่วยรักษาศาสนาวัดวาเอย

"ทำดีอย่าท้อ ขอเพียงมีใจ"

ทำความดีทำยากลำบากหนอ

แม้ต้องรอไม่ท้อขอมีใจ

เก็บออมอดลดละสะสมไป

พร้อมเมื่อไหร่ทำได้สมใจตน

"อย่าส่งจิตเพ่งโทษใคร"

อย่าส่งจิตคิดโทษโกรธเคืองใคร

กำหนดไว้ในใจไม่ส่งออก

ภาวนาเตือนตนคอยบ่นบอก

จิตออกนอกเมื่อไรให้ดึงมา

"ปิดทองหลังพระ"

พระจะสวยหากด้วยเราช่วยกัน

ปิดทองนั้นเธอฉันช่วยกันปิด

ปิดหน้าหลังบนล่างวางเบียดชิด

กดทองปิดแนบสนิทมิดทั่วองค์

"ทิ้งได้ ไม่ทุกข์"

คนเรานี้ที่ทุกข์เหตุโทสะ

อีกโลภะทุกข์มากเพราะอยากได้

มีโมหะครอบงำทำทุกข์ใจ

สามสิ่งไซ้ไม่ทิ้งยิ่งทุกข์ตรม

"รู้ให้ ได้คืน"

อันการให้อย่างไรได้บุญมาก

ให้ผู้ยากพ้นทุกข์ถูกบุคคล

สองของให้ต้องดีมีศีลปน

สามใจตนสุขล้นมีบุญนำ

"ภาพสุดท้าย"

หากก่อนตายเห็นไฟไปนรก
หากเพ้อพกเห็นพระไปสวรรค์
ด้วยดวงจิตเกาะติดคิดผูกพัน
นิมิตนั้นแสดงออกบอกทางไป

"สรงน้ำพระ ชำระจิต"

สรงน้ำพระชำระจิตใจหยาบ 

ชะล้างบาปขจัดคราบอกุศล
ขัดให้เงาล้างให้ใสในใจตน
ด้วยกุศลความดีมีแก่ตัว

"มงคลชีวิต"

หมั่นเข้าวัดปฏิบัติขจัดจิต
พูดทำคิดด้วยจิตคิดกุศล
กตัญญูด้วยรู้บุญคุณคน
ไม่อับจนคบคนมีศีลธรรม

"เข้าหู ไม่รู้เรื่อง"

พุทโธ ธัมโม และสังโฆ
เด็กจนโตได้ยินจนชินหู
แต่เพิกเฉยไม่เคยได้ท่องดู
แล้วจะรู้จะเห็นได้เช่นไร

"องคุลีมาล"

อันโจรไพรกลับใจได้เลิกลด
เปรียบไม้คดปลายตรงคงดีได้
หากโยคีหลงโลกีย์ดีเสื่อมไป
ไม่ต่างไม้ปลายคดหมดราคา

"ดีที่ตน"

อันความดีควรมีที่ตัวเรา
ใช่อิงเขาน้อมเอามาใส่ตน
เก่งอย่างนั้นดีอย่างนี้มิมีผล
จิตกังวลกลัวคนเขารู้กัน

"ทำดีชีวีมีสุข"

จงคิดทำน้อมนำแต่สิ่งดี
ด้วยสิ่งนี้ความดีมีแต่สุข
ทำที่ไหนเมื่อไรไม่เกิดทุกข์
ใจเป็นสุขไม่ทุกข์สุขสำราญ

"สุขทางใจ"

สุขทางกายเช้าสายก็หายไป
สุขทางใจอยู่ได้ชั่วนิรันดร์
 เกิดมาแล้วไม่แคล้วต้องตายกัน
แต่ละวันสุขนั้นเป็นเช่นไร

"สายธารธรรม"

สายธารธรรมไหลหลั่งรดรินใจ
ธรรมธารใสไหลเย็นชโลมจิต
เย็นฉ่ำชื่นร่มรื่นเลี้ยงชีวิต
หล่อเลี้ยงจิตชีวิตคิดดีงาม

"ทำดี อย่าอาลัย"

อันนกใหญ่ต่างไม่อาลัยคอน
เป็นธรรมสอนอย่าได้อาลัยดี
ดีทำเถิดผลเกิดโอกาสมี
เชื่อความดีผลมีอย่าอาลัย

"สาย"

อย่าเข้าวัดเมื่อถูกหามหรือยามแก่
เดินยักแย่ยักยันตะบันหมาก
จะเยื้องย่างยืนนั่งก็ยังยาก
มาลำบากฟังธรรมล้างกรรมตน

"สัจธรรม เงินซื้อทุกสิ่งไม่ได้จริงๆ"

อันชีวิตมิตรแท้แลเวลา
ใช้เงินตราหาซื้อนั้นได้ไม่
อีกความรักภักดีมีน้ำใจ
หาซื้อได้ด้วยเงินไม่มีทาง

"โลโกปตฺถมฺภิกา เมตฺตา"

เมตตาธรรมค้ำจุนหนุนโลกา 
ปรารถนาสิ่งดีมีต่อกัน
อย่าเฉยเมยละเลยมีแบ่งปั
โลกสุขสันต์เธอฉันปันเมตตา

"บุญพาวาสนาส่ง"

บุญทำมาวาสนาพานำส่ง
พุทธองค์ทรงตรัสไว้ในคำสอน
จะเร็วช้าผลทำมาแต่ปางก่อน
บุญสะท้อนผลย้อนมาพาพบธรรม

"รู้ดี"

ทำความดีรู้ดีที่ตัวเรา 
คนอื่นเขารู้เท่าตัวเราไม่
ทำไปเถิดผลเกิดอยู่ที่ใจ
ดีรู้ได้หาใช่มีใครมอง

"ทำดีที่ใจ  หาใช่หน้าตา"

ทำความดีได้ทุกที่ไม่มีสาย
เครื่องแต่งกายอย่างไรไม่มีผล
อย่าคำนึงถึงหน้าตาว่ารวยจน
เพราะกุศลอยู่ที่ใจใช่หน้าตา

"โชคดี"

เช้าวันนี้โชคดีที่ลืมตา
เช้าวันหน้าไม่รู้ว่าได้ลืมไหม
ทำความดีวันนี้ก่อนสายไป
รอวันใหม่อาจไม่ได้โชคดี

"เจ้าหนี้ทวง"

ทำความดีไม่ได้ดีเจ้าหนี้ทวง
เป็นผลพวงหนี้กรรมติดตามทัน
พอจะมีเจ้าหนีขอแบ่งปัน
หมดหนี้นั้นสักวันพลันได้ดี

"ผลกรรม"

อันหญิงงามยามไม่ตามใจตัว 
ชายน่ากลัวทำตัวเกรงใจคน
ผู้สูงศักดิ์คนรักมักถ่อมตน
คนรวยล้นด้วยผลการทำทาน

"ยึดมั่นไว้  ในความดี"

อันความดีมีไว้ประจำจิต 
ทำพูดคิดด้วยจิตที่สุขใส 
จะพูดจาปราศรัยทำสิ่งใด
ยึดมั่นไว้ด้วยใจในความดี

"กฎแห่งกรรม"

กฎแห่งกรรมทำสิ่งใดได้สิ่งนั้น
หลวงพ่อจรัญเทศน์ไว้ในคำสอน
จะเร็วช้าแต่ว่าได้แน่นอน
พึงสังวรณ์คิดก่อนทำสิ่งใด

"แอบมอง"

ทำให้เห็นไม่จำเป็นต้องสั่งสอน
ควรสังวรณ์บิดรมารดาเอ๋ย
ทำสิ่งถูกลูกเห็นนั้นดีเลย
อย่าเพิกเฉยผิดถูกลูกแอบมอง

"น้ำรดทราย"

มีเงินหมื่นข้ามคืนตื่นมาหมด
ดั่งน้ำรดลงทรายมลายสูญ 
สร้างความดีมีแต่จะเพิ่มพูน
วงศ์ตระกูลสืบสายมิอายใคร

"พ่อจ๋าแม่จ๋า"

พ่อแม่ทำไฉนกรรมเกิดกับลูก 
พ่อแม่ผูกไฉนลูกเป็นผู้แก้ 
เรื่องบุญกรรมผู้ทำรับผลแน่
เหตุจากพ่อแม่แต่ลูกรับผลกรรม

"บารมีความดี"

อันความดีเปรียบได้ดั่งร่มฉัตร
บังแดดจัดลมฟ้าแลห่าฝน
บารมีดุจเกราะเฉพาะคน
ปกป้องตนรอดพ้นจากภัยพาล

"ให้แล้วให้เลย"

เป็นผู้ให้สุขใจกว่าผู้รับ
ผลย้อนกลับหรือไม่อย่าไปสน
ให้ไปแล้วให้เลยอย่ากังวล
ให้ถูกคนไม่ไหร่ได้กลับคืน

"ทำดีอย่างน้อย 1 ครั้ง/วัน"

ตื่นลืมตาขึ้นมาในหนึ่งวัน
เธอกับฉันช่วยกันหมั่นทำดี
ไม่ต้องมากหนึ่งครั้งจะต้องมี
สะสมทวีมากมายก่อนตายไป

"ศีลสังวร"

ศีลสังวรกินนอนต้องระวัง 
จะยืนนั่งเยื้องย่างวางกำหนด
ใจสะอาดมารยาทงามหมดจด
บำเพ็ญพรตอยู่ในกฎพระวินัย

"ดีที่ใจ"

แม้นทำดีไม่มีผู้ใดเห็น
ใครรู้เช่นเห็นเท่าตัวเราไม่ 
ทำดีนั้นสำคัญอยู่ที่ใจ
เร่งทำไว้สุขใจใช่ใครมอง

"กรรมฐาน"

กรรมฐานก่อเกิดจากทานศีล
ภาวนาเป็นอาจิณไม่ลดละ
ตัดโลภะโทสะและโมหะ
จิตมานะกำหนดรู้อยู่กับตน

"หมั่นเติมบุญ"

บุญกุศลเปรียบได้ดั่งน้ำมัน
ใช้ทุกวันสักวันคงต้องหมด
รถขับได้น้ำมันไม่เติมชด
น้ำมันหมดอดใช้ยามจำเป็น

"มีอะไร"

ดูดีๆเรานี้มีอะไร
ที่ทำไปอะไรที่เรามี
บุญหรือกรรมที่ทำกายวจี
เกิดทั้งทีชาตินี้ใจมีอะไร

"เกิดธรรม"

เกิดเป็นคนว่ายากลำบากแล้ว
เกิดดวงแก้วเห็นธรรมลำบากกว่า
เกิดทั้งทีชาตินี้ไม่รอช้า 
เร่งเจริญภาวนาให้เกิดธรรม

"เลือกริน"

แก้ววางหงายหลายใบทำให้คิด
เปรียบชีวิตรอรับกับดีชั่ว
จะเติมชาหรือกาแฟตามใจตัว
ดั่งดีชั่วตัวเลือกรินลงใจ

"ความเหมือนที่แตกต่าง"

ชีวิตนั้นต่างกันเพียงรูปขันธ์
แต่จิตนั้นเหมือนกันที่เวียนว่าย
ทำความดีวันนี้ก่อนจะสาย
จิตไม่หายรูปกลายไปตามกรรม

"ดาวเรือง"

ดอกดาวเรืองเหลืองอร่ามงามชูช่อ
ยามแสงทอส่องสาดสุกสดใส
ดั่งความดีที่มีอยู่ในใจ
สุขสดใสเปรียบได้ดอกดาวเรือง

"ดีเลือกได้"

ชีวิตนี้ที่เกิดเลือกได้ไม่
ดีเลือกได้ทำไว้ไม่บ่นท้อ
หากรู้กินรู้เก็บรู้จักพอ
สักวันก็สำเร็จได้ด้วยความดี

"กวาดใจ"

กวาดลานวัดขจัดจิตใจหยาบ 
แยกบุญบาปรู้เห็นเช่นนี้หนอ
อุบายธรรมกำหนดให้ใจจดจ่อ
กวาดรู้หนอพอจิตใสใจชื่นบาน

"อย่าประมาท"

เดินเข้านอกออกในเสียให้ชิน
อย่ารอให้สายสินจน์ลากจูงไป
โบสถ์วิหารศาลาเมรุอยู่ไหน
สำรวจไว้วันไหนไปได้รู้ทาง

"ชีวิตเลือกเกิดไม่ได้ แต่เลือกที่จะทำความดีได้"

ตัวเรานี้ที่เกิดเลือกได้ไม่
แต่ดีนั้นทำได้ทุกแห่งหน
สุดโชคดีชาตินี้เกิดเป็นคน
จึงเตือนตนเร่งทำแต่กรรมดี

"ไม่เห็นโลงศพ ไม่หลั่งน้ำตา"

อันทำดีอย่ารอขอผัดผ่อน
บุญเดี๋ยวก่อนผ่อนวันประกันพรุ่ง
อย่าประมาทอาจไม่เห็นแม้วันรุ่ง
จิตหมายมุ่งไม่ผัดผ่อนก่อนสายไป

"อนิจฺจา วต สงฺขารา อุปฺปาทวยธมฺมิโน อุปฺปชฺชิตฺวา นิรุชฺฌนฺติ เตสํ วูปสโม สุโขติ ฯ"

สังขารเอ๋ยเอ่ยถึงไม่เที่ยงหนอ 
เมื่อเกิดก่อดับได้ดั่งเทียนไข 
ครั้นประทีปจุดจ้ากระจ่างไกล
โหมลุกไหม้หมดไปตามไส้เทียน

"อตฺตนา ว กตํ ปาปํ อตฺตนา สงฺกิลิสฺสติ" (ตนทำบาปเองย่อมเศร้าหมองเอง)

บาปใดๆใครทำกรรมบันดล
 เฉพาะตนส่งผลใจเศร้าหมอง
บาปที่ทำกรรมที่ก่อจิตเฝ้ามอง
กรรมสนองเฉพาะตนไม่ปนใคร

"อตฺตา หเว ชิตํ เสยฺโย" (ชนะตนนั่นแหละ เป็นดี)

ชนะใดไม่เท่าชนะตน
เกิดเป็นคนสุขล้นหากลดละ 
จากโลภะ โมหะ และโทสะ 
ใจมานะจิตละชนะตน

" สมชีวิธรรม ๔ "

อันสามีภรรยามาเจอกัน
ดั่งสวรรค์นำพาฟ้าลิขิต
เหล่าเพื่อนพ้องพี่น้องแลญาติมิตร
ชะตาชีวิตบุญกรรมน้อมนำมา

"ประมาทในบุญ"

อันชีวิตคนเราสุดแสนสั้น
แต่ละวันผ่านไปไม่หวนกลับ
อีกไม่นานคงต้องล่วงลาลับ
จะย้อนกลับทำดีมิมีทาง

"เหนื่อยกายสบายใจ"

แม้เหนื่อยกายแต่กลับสบายใจ
ที่ทำไปเพียงเพื่อบุญกุศล
แนะนำพระดีหวังมีใครสักคน
เดินทางดั้นด้นค้นหาแสงธรรม

"อิณาทานํ ทุกฺขํ โลเก" (การเป็นหนี้ เป็นทุกข์ในโลก)

ถึงจะจนทนอยู่ไม่กู้หนี้
ชีวิตนี้มีสุขไม่ทุกข์เข็ญ
เป็นหนี้เขาใจเศร้าเฝ้าลำเค็ญ
อยู่ร่มเย็นเป็นสุขรู้จักพอ

บุญใหญ่"

สังฆทานถวายเพียงเผดียงสงค์  
พุทธองค์ทรงตรัสเป็นบุญใหญ่ 
สิ่งสำคัญใจนั้นสุขผ่องใส
จิตรวมใจมุ่งไปพระนิพพาน

"บุญทำกรรมแต่ง"

อันบุญทำกรรมแต่งแบ่งไม่ได้
ดังผลให้มีสุขหรือทุกข์ร้อน
ยังผลมาแต่อดีตชาติปางก่อน
ขอยกกลอนบุญกรรมย้ำเตือนใจ

"นตฺถิ กมฺมสมํ พลํ" (แรงใดในโลกเสมอด้วยแรงกรรมไม่มี)

แรงใดเล่าเสมอเท่าด้วยแรงกรรม
พุทธพจน์ย้ำจงเร่งทำแต่กรรมดี
อันกรรมชั่วอย่าเอาตัวไปคลุกคลี
แรงกรรมนี้ผลนั้นมีตามผลกรรม

"บัว 4 เหล่า"

พุทธองค์ทรงตรัสไว้ชัดแจ้ง
ทรงแถลงแจกแจงบัวสี่เหล่า
เกิดเป็นคนรวยจนจงคิดเอา
เป็นกรรมเก่าหรือเรานั้นทำตน

"อัปรีย์"

ติดชั่วติดดีอัปรีย์พอกัน
ที่เป็นเช่นนั้นควรคิดตริตรอง 
ทำดีหวังผลใจตนเศร้าหมอง 
ทำชั่วนั้นต้องได้รับผลกรรม

"ขอบคุณ"

ขอบคุณปัญหานำพาให้พบธรรม
ขอบคุณเจ้ากรรมที่ทำให้เห็นทาง
ขอบคุณบุญเก่าที่เราได้เคยสร้าง
เมื่อธรรมสว่างกลางจิตชีวิตดี

"ทานมัย"

อันการให้อย่างไรได้บุญมาก
 ให้ผู้ยากพ้นทุกข์ถูกบุคคล 
สองของให้ต้องดีมีศีลปน
ใจกุศลสามนี้มีบุญนำ